Wat is vestibulaire revalidatie?
Ons evenwicht bewaren lijkt vanzelfsprekend, maar het is het resultaat van een ingenieus samenspel tussen drie systemen: het evenwichtsorgaan in het binnenoor, onze ogen en ons lichaamsgevoel (de signalen die spieren en gewrichten naar de hersenen sturen). Samen zorgen ze ervoor dat we stabiel blijven en onze blik op een punt kunnen richten, zelfs terwijl we bewegen.
Als er een verstoring optreedt in dit systeem – bijvoorbeeld door een ontsteking, letsel of neurologische aandoening – kan dat leiden tot klachten zoals duizeligheid, een wazig zicht bij beweging en verlies van evenwicht. Vaak gaan mensen hierdoor hun hoofd of lichaam minder bewegen, wat op zijn beurt weer nekklachten en een verminderde mobiliteit veroorzaakt.
Vestibulaire revalidatie is erop gericht om net die bewegingen – van hoofd en romp – weer op een veilige en gecontroleerde manier op te bouwen. Dit stimuleert de hersenen om zich aan te passen aan de nieuwe situatie, dankzij hun vermogen tot neuroplasticiteit.
Voor wie is vestibulaire revalidatie geschikt?
Vestibulaire revalidatie is geschikt voor verschillende doelgroepen:
- Patiënten met uitval van het evenwichtsorgaan, bijvoorbeeld na een ontsteking, Deze patiënten reageren vaak snel op gerichte oefentherapie. Na gemiddeld 6 tot 8 weken oefenen is er vaak al sprake van een duidelijke verbetering.
- Patiënten met een centrale oorzaak van duizeligheid, zoals na een beroerte, doen er iets langer over – gemiddeld 8 tot 12 weken – maar ook zij boeken aanzienlijke vooruitgang.
- Mensen met neurologische aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson, kampen vaak met verstoorde oogbewegingen en een verminderd evenwicht. Ook zij kunnen baat hebben bij vestibulaire revalidatie om hun stabiliteit te verbeteren.
Hoe werkt het?
De therapie bestaat uit een reeks gerichte oefeningen die specifiek inspelen op de verschillende onderdelen van het evenwichtssysteem:
- Blikstabilisatie: Wanneer we ons hoofd bewegen, moeten onze ogen in tegengestelde richting bewegen om een stabiel beeld te behouden. Bij verstoringen in dit systeem lijkt het alsof de wereld beweegt wanneer je zelf beweegt. Deze oefeningen trainen je ogen om dat stabiele zicht terug te winnen.
- Oog-hoofdcoördinatie: Wanneer ogen en hoofd niet goed samenwerken, kan dit leiden tot duizeligheid. Oefeningen in dit domein helpen om deze samenwerking te herstellen en zo het zicht tijdens beweging te stabiliseren.
- Stapoefeningen: Omdat we in het dagelijks leven vaak hoofd- en oogbewegingen maken tijdens het stappen (denk aan winkelen of wandelen), worden alle bovenstaande oefeningen ook al wandelend uitgevoerd.
- Oefeningen met gesloten ogen: Je ogen geven sterke signalen aan je hersenen. Wanneer je ze sluit, worden het evenwichtsorgaan en het gevoel uit je benen extra uitgedaagd. Dat is belangrijk om je evenwicht te verbeteren, zeker in situaties met weinig licht.
Belangrijke aandachtspunten
Om je hersenen de kans te geven zich aan te passen, is regelmaat cruciaal. Drie keer per dag tien minuten oefenen is een goed uitgangspunt.
Daarnaast is het belangrijk om deze oefeningen correct en op maat van jouw klachten uit te voeren. Een gespecialiseerde kinesitherapeut begeleidt je hierbij, zodat je op het juiste niveau traint én veilig vooruitgang boekt.
Tot slot
Vestibulaire revalidatie kan je letterlijk en figuurlijk weer in balans brengen. De oefeningen zijn eenvoudig, maar vereisen structuur, begeleiding en geduld. Herken je jezelf in bovenstaande klachten of heb je het gevoel dat vestibulaire revalidatie jou zou kunnen helpen?
Aarzel dan niet en neem contact op met een gespecialiseerde kinesitherapeut. Samen zorgen we ervoor dat jij weer stevig in je schoenen staat.
