Al van bij de geboorte ontwikkelt je baby heel wat vaardigheden. Veel van die vroege bewegingen vormen de basis voor belangrijke mijlpalen in de verdere ontwikkeling van jouw kindje. Hoewel een pasgeboren baby het grootste deel van de dag liggend doorbrengt – op de rug, zij of buik – kun je ook in die houdingen al volop stimuleren!
Wat is “tummy time” en waarom is het belangrijk?
Buikligging of tummy time is een houding waarbij de baby zich, tijdens wakkere momenten, op de buik bevindt: op een geïnclineerde of vlakke ondergrond of op de ouder/verzorger. Om wiegendood te voorkomen wordt aangeraden baby’s steeds op de rug (of zij) te laten slapen. Echter, is ook buiklig essentieel voor de motorische ontwikkeling van jouw kindje en kan je deze houding dus uitgebreid oefenen onder toezicht wanneer jouw baby alert en wakker is.
Waarom is deze houding zo cruciaal?
- Jouw kindje versterkt in buiklig de nek-, rug-, en armspieren: deze zijn nodig voor hoofdcontrole, oprichting tegen de zwaartekracht, om te kunnen spelen, te leren reiken en grijpen en nadien ook om tot rollen, kruipen en zitten te komen.
- Buiklig vermindert de kans op een afgeplat hoofdje (plagiocefalie): jouw kindje brengt veel tijd door al liggend op de rug. Bij te weinig variatie in deze houding, bevindt de druk op het hoofdje zich steeds op dezelfde plaats, met een verhoogd risico op afvlakking van het schedeltje. In buiklig is er geen druk op het hoofdje.
- Buiklig stimuleert de visus en de mentale ontwikkeling: jouw kindje leert dichtbij kijken naar de handjes of verder weg naar de omgeving, ontwikkelt dieptezicht, ervaart de wereld op een andere manier en leert situaties beter inschatten. Dit stimuleert exploratiedrang, zelfstandigheid en zelfvertrouwen.
- Buiklig integreert reflexen en stimuleert oog-handcoördinatie: door op de armen en nadien de handjes te leren steunen, wordt de grijpreflex geïntegreerd. Je baby kan de handjes goed zien en zo ook fijn spelen.
- Buiklig is een voorwaarde voor hogere houdingen zoals sluipen, kruipen en zitten: door de spieren van het bovenlichaam en de armpjes goed te oefenen, kan je kleintje het gewicht leren verplaatsen en zich opduwen om meer stabiliteit op te bouwen tegen de zwaartekracht.
Hoe kan ik hier zelf mee aan de slag?
Wanneer mag ik starten met buiklig?
Je mag vrijwel meteen na de geboorte starten met het oefenen van buiklig. Bouw dit rustig op, beginnend met enkele korte momenten per dag. Dit hoeft trouwens ook niet op de grond te starten. Een pasgeboren baby heeft nog geen hoofdcontrole: neem dus gerust je baby bij jou op de borst, op je schoot of in je armen. Zo heb je meteen ook een momentje van nabijheid met je kindje. Je kan tummy time momenten ook integreren tijdens verschoon- of verzorgingsmomenten (vb. knoopjes aan de achterzijde van de body sluiten).
Waar moet ik als ouder op letten?
- Frustratieniveau: bouw buiklig geleidelijk aan op, dit is een nieuwe houding. Geef je kindje dan ook de tijd om zich hieraan aan te passen. Probeer hierbij onder het frustratieniveau van jouw baby te blijven. Verkies steeds de kwaliteit van buiklig boven de kwantiteit. We zien liever een blije, geïnteresseerde baby die kort in buiklig speelt, dan een gefrustreerde, huilende baby die langdurig op de buik ligt.
- Reflux en teruggeven: leg jouw baby niet meteen na een voedingsmoment op de buik. Druk op een volle maag verhoogt de kans op teruggeven. Maar geen zorgen: ook bij een baby met reflux mag je buiklig oefenen. Het versterken van de rompspiertjes kunnen zelfs een positieve invloed hebben op reflux. Bouw hierbij buiklig gradueel op en begin op een schuin geïnclineerd vlak (vb. borstkas ouder)
- Geef je baby voldoende bewegingsvrijheid: beperk het gebruik van de MaxiCosi, wipper, relax, zitjes en andere hulpmiddelen die de bewegingsvrijheid van je kindje beperken. Leg je baby op een (niet al te zachte) speelmat in een rompertje, zo heeft hij/zij alle vrijheid om in buiklig te ontdekken!
Wat is de rol van de kinesitherapeut hierin?
Merk je dat buiklig blijvend moeilijk is voor jouw kindje? Is er geen of weinig vooruitgang? Zie je een asymmetrie in verschillende houdingen (vb. hoofdje vaak naar één kant)? Heb je twijfels? Neem dan contact op met je huisarts of kinderarts. Zij kunnen jou doorverwijzen naar een kinderkinesitherapeut die jou kan helpen.
Als pediatrisch kinesitherapeut bekijken we samen met de ouder wat er moeilijk verloopt en kunnen we aan de hand van onderzoek, praktische tips, advies en oefeningen jouw baby spelenderwijs stimuleren in zijn of haar ontwikkeling.
Conclusie
Buiklig is een fundamenteel onderdeel van de motorische en sensorische ontwikkeling van je baby. Het ondersteunt spieropbouw, stimuleert het zien, voelen en bewegen, en helpt schedelafplatting voorkomen. Begin klein, oefen op wakkere momenten, en integreer het in de dagelijkse verzorging. Heb je twijfels of merk je moeilijkheden? Aarzel dan niet om je huisarts of pediater te contacteren. Samen kunnen we de ontwikkeling van je baby optimaal ondersteunen.
